Πόσες φορές σου έχει συμβεί να μπεις σε μία ιστοσελίδα και να σου εμφανίσει τα Cookies; Σίγουρα άπειρες. Πάντα πατάς “αποδέχομαι” για να μπορείς να έχεις πρόσβαση στη συγκεκριμένη σελίδα. Όμως τι ακριβώς είναι; Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι είναι τα Cookies, ποιά είναι τα είδη-κατηγορίες τους και πώς μας επηρεάζουν.
Τι είναι τα Cookies τελικά;
Τα cookies είναι μικρά αρχεία πληροφοριών που δημιουργεί ένας server στο ίντερνετ και τα στέλνει σε έναν browser, όπως για παράδειγμα το Google Chrome. Τα προγράμματα περιήγησης αποθηκεύουν τα cookies που λαμβάνουν για μια προκαθορισμένη χρονική περίοδο ή για τη διάρκεια της περιόδου σύνδεσης ενός χρήστη σε μία ιστοσελίδα.
Γενικά, τα cookies βοηθούν στην ενημέρωση των ιστότοπων σχετικά με τον χρήστη, επιτρέποντας στις ιστοσελίδες να εξατομικεύουν την εμπειρία του κάθε χρήστη. Για παράδειγμα, οι σελίδες ηλεκτρονικού εμπορίου χρησιμοποιούν cookies για να γνωρίζουν τι εμπορεύματα έχουν τοποθετήσει οι χρήστες στα καλάθια αγορών τους. Επιπλέον, ορισμένα cookies είναι απαραίτητα για λόγους ασφαλείας.
Τα cookies που χρησιμοποιούνται στο ίντερνετ ονομάζονται επίσης “cookies HTTP”. Όπως μεγάλο μέρος του web, τα cookies αποστέλλονται χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο HTTP.
Πού αποθηκεύονται τα Cookies;
Οι browsers αποθηκεύουν τα cookies σε ένα καθορισμένο αρχείο στις συσκευές των χρηστών. Το Google Chrome, για παράδειγμα, τα αποθηκεύει όλα σε ένα αρχείο με την ένδειξη “Cookies”. Οι χρήστες του Chrome μπορούν να δουν τα cookie που είναι αποθηκευμένα από το πρόγραμμα περιήγησης πολύ εύκολα. Απλά ακολούθησε τα παρακάτω βήματα:
- Πήγαινε πάνω δεξιά στο Chrome στο εικονίδιο με τις τρεις κουκίδες
- Επίλεξε το “περισσότερα εργαλεία” και μετά το “εργαλεία για προγραμματιστές”
- Στο παράθυρο που θα σου ανοίξει, πήγαινε στην καρτέλα “application”.
- Στο μενού που θα σου βγάλει στα αριστερά επίλεξε το “cookies”.
Διάβασε επίσης: Windows 11 tips: Πώς να αυξήσεις την ταχύτητα του υπολογιστή σου
Τι είναι τα cookies και σε τι χρησιμεύουν;
User sessions
Τα cookies βοηθούν στη συσχέτιση της δραστηριότητας της ιστοσελίδας με έναν συγκεκριμένο χρήστη. Ένα session cookie περιέχει μια μοναδική συμβολοσειρά (έναν συνδυασμό γραμμάτων και αριθμών) που ταιριάζει το user session με σχετικά δεδομένα και περιεχόμενο για αυτόν τον χρήστη.
Ας υποθέσουμε ότι η Νίκη έχει έναν λογαριασμό σε μία ιστοσελίδα αγορών. Συνδέεται στον λογαριασμό της από την αρχική σελίδα της σελίδας. Όταν συνδέεται, ο server της σελίδας δημιουργεί ένα session cookie και το στέλνει στο πρόγραμμα περιήγησης της Νίκης. Αυτό το cookie λέει στην ιστοσελίδα να φορτώσει το περιεχόμενο του λογαριασμού της Νίκης, έτσι ώστε η αρχική σελίδα να διαβάζει τώρα, “Καλώς ήρθες, Νίκη”.
Στη συνέχεια, η Νίκη κάνει κλικ σε μια σελίδα προϊόντος που εμφανίζει ένα τζιν παντελόνι. Όταν το πρόγραμμα περιήγησης της Νίκης στέλνει ένα αίτημα HTTP στην ιστοσελίδα για τη σελίδα προϊόντος τζιν, περιλαμβάνει το session cookie της Νίκης με το αίτημα. Επειδή η ιστοσελίδα διαθέτει αυτό το cookie, αναγνωρίζει τον χρήστη ως Νίκη, Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να συνδεθεί ξανά όταν φορτώσει η νέα σελίδα.
Personalization
Τα cookies βοηθούν έναν ιστότοπο να «θυμάται» τις ενέργειες ή τις προτιμήσεις του χρήστη, επιτρέποντας στον ιστότοπο να προσαρμόζει την εμπειρία του χρήστη.
Εάν η Νίκη αποσυνδεθεί από την ιστοσελίδα αγορών, το όνομα χρήστη της μπορεί να αποθηκευτεί σε ένα cookie και να σταλεί στο πρόγραμμα περιήγησής της. Την επόμενη φορά που θα φορτώσει αυτήν την ιστοσελίδα, το πρόγραμμα περιήγησης στέλνει αυτό το cookie στον web server, ο οποίος στη συνέχεια ζητά από την Νίκη να συνδεθεί με το όνομα χρήστη που χρησιμοποίησε την τελευταία φορά.
Tracking
Ορισμένα cookies καταγράφουν τις ιστοσελίδες που επισκέπτονται οι χρήστες. Αυτές οι πληροφορίες αποστέλλονται στον server από τον οποίο προήλθε το cookie την επόμενη φορά που το πρόγραμμα περιήγησης θα πρέπει να φορτώσει περιεχόμενο από αυτόν τον server. Με τα third-party tracking cookies, αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται κάθε φορά που το πρόγραμμα περιήγησης φορτώνει έναν ιστότοπο που χρησιμοποιεί αυτήν την υπηρεσία “παρακολούθησης”.
Εάν η Νίκη έχει επισκεφτεί προηγουμένως έναν ιστότοπο που έστειλε στο πρόγραμμα περιήγησής της ένα tracking cookie, αυτό το cookie μπορεί να καταγράψει ότι η Νίκη προβάλλει τώρα μια σελίδα προϊόντος για τζιν. Την επόμενη φορά που η Νίκη θα φορτώσει έναν ιστότοπο που χρησιμοποιεί αυτήν την υπηρεσία παρακολούθησης, μπορεί να δει διαφημίσεις για τζιν.
Ωστόσο, η διαφήμιση δεν είναι η μόνη χρήση για τα tracking cookies. Πολλές υπηρεσίες ανάλυσης χρησιμοποιούν επίσης cookie παρακολούθησης για την ανώνυμη καταγραφή της δραστηριότητας των χρηστών. (Το Cloudflare Web Analytics είναι μία από τις λίγες υπηρεσίες που δεν χρησιμοποιεί cookies για την παροχή αναλυτικών στοιχείων, συμβάλλοντας στην προστασία του απορρήτου των χρηστών).
Διάβασε επίσης: Πώς να χρησιμοποιήσεις το iPhone ως webcam στον υπολογιστή με το EpocCam
Τα διαφορετικά είδη των Cookies
Session
Ένα session cookie βοηθά έναν ιστότοπο να παρακολουθεί την περίοδο σύνδεσης ενός χρήστη. Τα session cookies διαγράφονται μετά τη λήξη της περιόδου σύνδεσης ενός χρήστη. Συγκεκριμένα, διαγράφονται μόλις αποσυνδεθεί από τον λογαριασμό του σε έναν ιστότοπο ή εξέλθει από τον ιστότοπο. Τα session cookies δεν έχουν ημερομηνία λήξης.
Persistent
Σε αντίθεση με τα session, τα persistent cookies παραμένουν στο πρόγραμμα περιήγησης ενός χρήστη για προκαθορισμένο χρονικό διάστημα. Μπορεί να είναι μια ημέρα, μια εβδομάδα, αρκετοί μήνες ή και χρόνια. Τα persistent cookies περιέχουν πάντα μια ημερομηνία λήξης.
Authentication
Τα Authentication cookies βοηθούν στη διαχείριση των περιόδων σύνδεσης χρήστη. Δημιουργούνται όταν ένας χρήστης συνδέεται σε έναν λογαριασμό μέσω του προγράμματος περιήγησής του. Διασφαλίζουν ότι οι ευαίσθητες πληροφορίες παραδίδονται στα σωστά user sessions, συσχετίζοντας τις πληροφορίες λογαριασμού χρήστη με μια συμβολοσειρά αναγνωριστικού cookie.
Tracking
Τα Tracking cookies δημιουργούνται από υπηρεσίες παρακολούθησης-εντοπισμού. Καταγράφουν τη δραστηριότητα των χρηστών και τα προγράμματα περιήγησης στέλνουν αυτήν την εγγραφή στη σχετική υπηρεσία παρακολούθησης-εντοπισμού την επόμενη φορά που θα φορτώσουν έναν ιστότοπο που χρησιμοποιεί αυτήν την υπηρεσία.
Zombie
Όπως τα «ζόμπι» της δημοφιλούς μυθοπλασίας, τα zombie cookies αναγεννώνται μετά τη διαγραφή τους. Τα zombie δημιουργούν εφεδρικές εκδόσεις του εαυτού τους εκτός της τυπικής τοποθεσίας αποθήκευσης σε έναν browser. Χρησιμοποιούν αυτά τα αντίγραφα ασφαλείας για να επανεμφανιστούν σε ένα πρόγραμμα περιήγησης μετά τη διαγραφή τους. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται από αδίστακτα δίκτυα διαφημίσεων, ακόμη και από εισβολείς στον κυβερνοχώρο.
Πώς επηρεάζουν το απόρρητο των χρηστών;
Όπως αναφέραμε παραπάνω, τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταγραφή της δραστηριότητας περιήγησης, μεταξύ άλλων για διαφημιστικούς σκοπούς. Ωστόσο, πολλοί χρήστες δεν θέλουν να παρακολουθείται η διαδικτυακή τους συμπεριφορά. Οι χρήστες στερούνται επίσης ελέγχου σχετικά με το τι κάνουν οι υπηρεσίες παρακολούθησης με τα δεδομένα που συλλέγουν.
Ακόμη και όταν η παρακολούθηση που βασίζεται σε cookies δεν συνδέεται με το όνομα ή τη συσκευή ενός συγκεκριμένου χρήστη, με ορισμένους τύπους παρακολούθησης θα μπορούσε να εξακολουθεί να είναι δυνατή η σύνδεση μιας εγγραφής της δραστηριότητας περιήγησης ενός χρήστη με την πραγματική του ταυτότητα. Αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς τρόπους: από ανεπιθύμητη διαφήμιση έως την παρακολούθηση, την καταδίωξη ή την παρενόχληση των χρηστών.
Ορισμένοι νόμοι περί απορρήτου, όπως η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της ιδιωτικότητας στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αντιμετωπίζουν και διέπουν τη χρήση των cookies. Σύμφωνα με αυτήν την οδηγία, οι χρήστες πρέπει να παρέχουν “συγκατάθεση”. Πρέπει δηλαδή να ειδοποιούνται για τον τρόπο με τον οποίο ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies και να συμφωνούν. (Η εξαίρεση σε αυτό είναι τα cookie που είναι “αυστηρά απαραίτητα” για τη λειτουργία μιας ιστοσελίδας).
Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR) της ΕΕ θεωρεί τα αναγνωριστικά cookie ως προσωπικά δεδομένα, επομένως οι κανόνες του ισχύουν και για τη χρήση cookie στην ΕΕ. Επίσης, τυχόν προσωπικά δεδομένα που συλλέγονται από cookies εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του GDPR.
Σε μεγάλο βαθμό λόγω αυτών των νόμων, πολλές ιστοσελίδες εμφανίζουν πλέον banner cookie που επιτρέπουν στους χρήστες να ελέγχουν τα cookies που χρησιμοποιούν αυτές οι σελίδες.
Διάβασε επίσης: Πώς βγάζουν λεφτά τα social media αφού είναι δωρεάν;
