Τα επιστημονικά ευρήματα για το παθητικό κάπνισμα δεν παύουν να μας εκπλήσσουν αρνητικά. Αυτές οι έρευνες που ενοχοποιούν όλο και περισσότερο το παθητικό κάπνισμα είναι αυτές που σπρώχνουν τα κράτη να παίρνουν μέτρα για τον περιορισμό του μέσω των περίφημων αντικαπνιστικών νόμων. Ξεκινώντας από μία εποχή που δε δίναμε καμία σημασία στο παθητικό κάπνισμα μέχρι σήμερα που έχει μπει στο στόχαστρο για τα καλά. Άλλωστε οι αντικαπνιστικοί νόμοι δεν προωθούνται για να περιορίσουν την επιλογή των καπνιστών να καπνίζουν αλλά για να περιορίσουν τις αρνητικές συνέπειες της επιλογής τους, πάνω στον υπόλοιπο πληθυσμό.
Το παθητικό κάπνισμα είναι πιο ύπουλο από τον ενεργητικό γιατί οι συνέπειες του συσσωρεύονται με τα χρόνια. Κάποιος μη καπνιστής που είναι συστηματικά εκτεθειμένος σε καπνό τρίτων αισθάνεται ασφαλής επειδη δεν καπνίζει αλλά ο οργανισμός του συνεχώς επιβαρύνεται αθόρυβα
Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι η συστηματική έκθεση σε παθητικό κάπνισμα προκαλεί διάφορα προβλήματα υγείας κυρίως πνευμονολογικά και καρδιολογικά. Από ότι φαίνεται όμως προκαλεί και προβλήματα στον εγκέφαλο και μείωση του δείκτη νοημοσύνης στα παιδιά. Αυτή η πτώση φαίνεται να είναι μεγαλύτερη στα παιδιά
Παθητικό κάπνισμα και δείκτης νοημοσύνης
Βάσει έρευνας που διεξήχθη ανάμεσα σε 4399 παιδιά ηλικίας από 6 έως 16 ετών, αποκαλύφθηκε ότι ακόμα και το παθητικό κάπνισμα μειώνει το δείκτη νοημοσύνης κατά 2 μονάδες. Ακόμα που ήταν λιγότερα εκτεθειμένα στον καπνό του τσιγάρου, παρουσίασαν μειωμένες γνωστικές ικανότητες. Οι 2 μονάδες μπορεί να μη φαίνεται κάτι σπουδαίο, αλλά σκεφτείτε πόσα εκατομμύρια παιδιά θύματα του παθητικού καπνίσματος, υπάρχουν σε όλον τον κόσμο.
Η έρευνα διεξήχθη υπό την καθηγήτρια PHD Κίμπερλι Γιόλτον, στο Cincinnati Children’s Hospital Medical Center, στο Οχάιο, των Η.Π.Α. Με την ομάδα της εξέτασαν τα επίπεδα κοτινίνης στο αίμα 4399 παιδιών. Η κοτινίνη είναι ένα υποπροϊόν της νικοτίνης, μια χημική ουσία που παράγει ο οργανισμός μας όταν εκτίθεται στη νικοτίνη και μπορεί να ανιχνευθεί στο αίμα πολλών μη καπνιστών.Σε αντίθεση με τη νικοτίνη παραμένει στο αίμα μας για πολύ περισσότερο καιρό.
Παράλληλα εξέτασαν τα σκορ αυτών των παιδιών, σε τεστ νοημοσύνης προηγούμενων ετών,χρησιμοποιώντας δεδομένα από μία εγχώρια έρευνα που είχε γίνει. Για να αποκλείσουν κάθε παιδί που πιθανόν να κάπνιζε το ίδιο, συμπεριέλαβαν στην έρευνα, μόνο τα παιδιά των οποίων τα επίπεδα κοτινίνης στο αίμα τους, ήταν μικρότερα από 15 νανογραμμάρια ανά χιλιοστό.
Το αποτέλεσμα της έρευνας έδειξε ότι ακόμα και ένα νανογραμμάριο κοτινίνης ανά χιλιοστό, μειώνει το δείκτη νοημοσύνης κατά 2 μονάδες. Ένας γονιός που καπνίζει λιγότερο από ένα πακέτο τη μέρα, είναι αρκετό για να έχει το παιδί του αυτά τα επίπεδα κοτινίνης.Τη ζημιά δεν την κάνει η κοτινίνη. Αυτή η χημική ουσία χρησιμοποιήθηκε απλώς για να προσδιοριστούν τα θύματα του παθητικού καπνίσματος. Ένας γον
Με το ενεργητικό κάπνισμα τι συμβαίνει;
Αν το παθητικό κάπνισμα έχει τέτοιες επιδράσεις στα παιδιά , τι να σκεφτούμε για το ενεργητικό;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει έρευνες σε ενήλικες για το συσχετισμό εξάρτησης νικοτίνης με τη μείωση του δείκτη νοημοσύνης. Έχει βρεθεί ότι υπάρχει σαφής συσχετισμός αντίστροφης σχέσης. Δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η εξάρτηση από τη νικοτίνη, τόσο μειώνεται το iq.
Πώς επηρεάζει το παθητικό κάπνισμα τους μη καπνιστές;
Το παθητικό κάπνισμα βλάπτει το σώμα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Πάντα στα παιδιά οι συνέπειες είναι μεγαλύτερες λόγω του μικρότερου σώματος. Οι ενήλικες που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα μπορεί να εμφανίσουν:
- Καρδιαγγειακές παθήσεις όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, αθηροσκλήρωση, καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.
- Πνευμονικά προβλήματα όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το άσθμα.
- Αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα και καρκίνου στον εγκέφαλο, την ουροδόχο κύστη, το στομάχι, το στήθος και άλλα.
- Τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν:
- Συχνός βήχας, φτέρνισμα, δύσπνοια ή άλλα αναπνευστικά προβλήματα.
- Συχνές μολύνσεις αυτιών.
- Συχνές και πιο σοβαρές κρίσεις άσθματος.
- Λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδα ή πνευμονία.
- Βλάβη στα μάτια (όπως ο καταρράκτης) και στα δόντια (όπως η τερηδόνα).
- Προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς.
- SIDS (σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου).
Πότε ξεκινά η βλάβη από το παθητικό κάπνισμα;
Μελέτες έχουν δείξει ότι η βλάβη από το παθητικό κάπνισμα ξεκινάει σε μόλις πέντε λεπτά:
Μετά από πέντε λεπτά: Οι αρτηρίες γίνονται λιγότερο εύκαμπτες, όπως ακριβώς κάνουν σε ένα άτομο που καπνίζει ένα τσιγάρο.
Μετά από 20-30 λεπτά: Το αίμα αρχίζει να πήζει και οι εναποθέσεις λίπους στα αιμοφόρα αγγεία αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού.
Μετά από δύο ώρες: Ένας ακανόνιστος καρδιακός παλμός (αρρυθμία) μπορεί να αναπτυχθεί και να προκαλέσει καρδιακή προσβολή ή άλλα σοβαρά καρδιακά προβλήματα.
Ποιος διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο βλάβης από το παθητικό κάπνισμα;
Το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει οποιονδήποτε κοντά σε καμένο ή εκπνεόμενο καπνό, αλλά ορισμένες ομάδες έχουν μεγαλύτερη έκθεση στον καπνό:
- Εργαζόμενοι στον κλάδο των υπηρεσιών, όπως διακομιστές εστιατορίων και μπάρμαν: Όποιος εργάζεται κοντά σε ομάδες καπνιστών μπορεί να μην μπορεί να αποφύγει το παθητικό κάπνισμα.
- Έγκυες γυναίκες: Το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει τα αγέννητα παιδιά και τις μητέρες τους. Χαμηλότερες ποσότητες οξυγόνου που διατίθενται για το μωρό μπορεί να αυξήσουν τους καρδιακούς παλμούς του εμβρύου ή να μειώσουν το βάρος γέννησης. Οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν αποβολή, θνησιγένεια, πρόωρο τοκετό ή έκτοπη κύηση.
- Βρέφη, παιδιά και κατοικίδια: Τα μικρά παιδιά και τα ζώα δεν μπορούν πάντα να επιλέξουν να φύγουν από ένα δωμάτιο γεμάτο καπνό. Η συνεχής έκθεση αυξάνει τις βλαβερές συνέπειες του παθητικού καπνίσματος.
Πώς γίνεται η διάγνωση της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που εισπνέουν καπνό δεν ελέγχονται για έκθεση. Εάν αναπνέετε τακτικά τον καπνό κάποιου άλλου, ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει το σάλιο, τα ούρα ή το αίμα σας για ποσότητες εισπνεόμενης νικοτίνης.
Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί επίσης να δοκιμάσει την πνευμονική λειτουργία σας για να μετρήσει τη βλάβη. Τα τεστ πνευμονικής λειτουργίας μπορούν να εντοπίσουν καταστάσεις που σχετίζονται με κινδύνους από το παθητικό κάπνισμα, όπως το άσθμα.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί η εισπνοή παθητικού καπνίσματος;
Δεν υπάρχει θεραπεία για την αναπνοή στο παθητικό κάπνισμα. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι για να διαχειριστείτε την έκθεσή σας και να θεραπεύσετε καταστάσεις που σχετίζονται με την εισπνοή παθητικού καπνού.
Εάν εκτίθεστε τακτικά σε παθητικό κάπνισμα, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο με:
Απομάκρυνση από τον καπνιστή και εύρεση ενός χώρου χωρίς καπνό.
Βεβαιωθείτε ότι οι επισκέπτες στο σπίτι σας γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να καπνίσουν μέσα.
Μην αφήνετε τους επιβάτες να καπνίζουν στο αυτοκίνητό σας — ακόμα και με ανοιχτό παράθυρο
Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα συμπτώματα ή ασθένειες που προκαλούνται από την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα. Για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστείτε φάρμακα για τη διαχείριση της υψηλής αρτηριακής πίεσης ή εισπνευστήρες για τη θεραπεία του άσθματος ή της ΧΑΠ.
Μπορώ να αποτρέψω την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα;
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε την έκθεση είναι να μείνετε μακριά από περιοχές όπου οι άνθρωποι καπνίζουν. Αυτό σημαίνει αποφυγή εστιατορίων και μπαρ όπου το κάπνισμα εξακολουθεί να επιτρέπεται.
Τα ανοιχτά παράθυρα και τα φίλτρα αέρα δεν λύνουν εντελώς το πρόβλημα αλλά μπορεί να βοηθήσουν λίγο μειώνοντας μερικές από τις τοξίνες που απελευθερώνονται κατά την καύση του καπνού. Είναι εντάξει να ζητάτε από τους ανθρώπους να μην καπνίζουν στο αυτοκίνητό σας ή στο σπίτι σας.
Τι γίνεται αν κάποιος από την οικογένεια καπνίζει μπροστά μου;
Συχνά, η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα συμβαίνει επειδή κάποιος στην οικογένεια ή ένας στενός φίλος είναι καπνιστής. Εάν συμβαίνει αυτό εξηγήστε του πόσο σημαντικό είναι για εσάς να μην εισπνέεται τον καπνό του. Μην προσπαθείτε να τον πείσει γιατί αυτό πολλές φορές εκλαμβάνεται ως επίθεση στην ελευθερία του. Εξηγήστε του ότι έχει κάθε δικαίωμα να καπνίζει απ΄οτη στιγμή που δε βλάπτει τους γύρω τους. Συνήθως ένας καλός διάλογος θα πείσει και τον πιο δύστροπο καπνιστή.
Μην περιμενέτε λοιπόν. Κάνετε την αρχή να απελευθερωθείτε από το παθητικό κάπνισμα
