Το γεγονός πως υπάρχουν open source Linux smartphones δεν σημαίνει πως αποτελούν μεγάλο ή μικρό ανταγωνισμό για το Android και το iOS, αλλά πως παρέχεται έτσι η δυνατότητα για όσους θέλουν να δοκιμάσουν ένα καινούργιο λειτουργικό σύστημα και να πειραματιστούν με αυτό.
Δεν θα ήταν υπερβολή αν αναφέραμε το γεγονός πως τα ανοικτού-κώδικα λειτουργικά συστήματα κυβερνούν αυτή την στιγμή στον mobile χώρο. Αν και αρκετοί δεν το γνωρίζουν, το Android είναι ανοικτού-κώδικα project, άσχετα που αρκετοί δεν το πιστεύουν επειδή το λειτουργικό έρχεται με αρκετές προ-εγκατεστημένες εφαρμογές.
Σε αυτό το άρθρο δεν θα αναφερθούμε σε λειτουργικά συστήματα όπως τα Windows και το macOS, αλλά για εναλλακτικά λειτουργικά συστήματα τα οποία είναι ανοικτού-κώδικα και βασίζονται στο Linux.
Τα καλύτερα Open Source Linux Smartphones
Για να μην υπάρχουν μπερδέματα στα σχόλια, η παρακάτω λίστα δεν βάζει τις συσκευές ανάλογα με την καλύτερη, αλλά σε τυχαία σειρά καθώς όλες έχουν τα δικά τους θετικά και αρνητικά.
1. Kai OS (μερικός open source)
Το Kai OS επρόκειτο να γίνει το τρίτο πιο δημοφιλές λειτουργικό σύστημα για mobile συσκευές. Αλλά οι πιθανότητες είναι πως δεν το έχεις ξανά ακούσει καν στο παρελθόν. Δεν αποτελεί πρόβλημα άλλωστε, καθώς το KaiOS κυκλοφόρησε το 2017 και ήδη έχει έναν τεράστιο αριθμό συσκευών που τρέχουν με αυτό μέσα.
Οπότε, ποιο είναι το μυστικό με αυτό το λειτουργικό σύστημα; Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα λειτουργικά συστήματα, το Kai OS δεν στοχεύει στις high-end συσκευές, αλλά στα featured phones που παρέχουν μόνο τα βασικά για έναν κάτοχο μιας τόσο οικονομικής συσκευής.
Το Kai OS βασίζεται στο Linux και είναι ουσιαστικά ένα fork από ένα άλλο fork που βασίζεται στο Firefox OS (το οποίο αναφέρουμε στη συνέχεια του άρθρου). Το Kai OS δεν είναι εντελώς ανοικτού-κώδικα, αλλά επιτρέπει αλλαγές στο Linux Kernel – ή αλλιώς, στον πυρήνα του λειτουργικού. Τα υπόλοιπα είναι όλα κλειστά.
Αξίζει να αναφέρουμε πως το Kai OS τρέχει σε πάνω από 100 εκατομμύρια συσκευές παγκοσμίως και η Google επένδυσε 22 εκατομμύρια δολάρια για το λειτουργικό σύστημα.
2. Tizen
Το Tizen είναι ένα ανοικτού-κώδικα λειτουργικό σύστημα για mobile συσκευές το οποίο βασίζεται στο Linux και θεωρείται πως το επίσημο Linux Mobile OS για τον λόγο του ότι το project υποστηρίζεται από το Linux Foundation.
Αν αισθάνεσαι πως έχεις ξανά ακούσει την συγκεκριμένη ονομασία, τότε να ‘σαι σίγουρος πως για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, το Tizen διαφημιζόταν αρκετά από την Samsung, η οποία μάλιστα έβγαλε στην κυκλοφορία και το Samsung Z, μια συσκευή η οποία έτρεχε πάνω στο Tizen. Δυστυχώς, το Samsung Z δεν κέρδισε το ενδιαφέρον της αγοράς στην Νότια Ασία και έτσι σταμάτησε η εταιρεία να κυκλοφορήσει συσκευές με το συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα.
Άσχετα που το λειτουργικό βασίζεται στο Linux, το Tizen OS έχει παντρευτεί με τα προβλήματα ασφάλειας. Ειλικρινά, δεν βλέπουμε μεγάλο μέλλον για το Tizen OS. Το κλείσιμο του είναι μάλλον θέμα χρόνου.
3. Plasma Mobile
Πριν από μερικά χρόνια, το KDE ανακοίνωσε το δικό του ανοικτού-κώδικα mobile λειτουργικό σύστημα. Το Plasma Mobile είναι μια mobile έκδοση του Plasma για desktop και στοχεύει στο να παρέχει το KDE στους λάτρεις.
Το λειτουργικό σύστημα βρίσκεται ακόμα σε κατασκευή αλλά μπορείς εύκολα να χρησιμοποιήσεις τις δοκιμαστικές εκδόσεις του σε περιορισμένα μοντέλα κινητών όπως το LG Nexus 5.
4. postmarketOS
Το postmarketOS, αλλιώς γνωστό και ως pmOS, είναι ένα λειτουργικό βελτιστοποιημένο για αφή (touch), προ-ρυθμισμένο Alpine Linux με τα δικά του πακέτα, που μπορεί να εγκατασταθεί σε smartphones.
Η ιδέα πίσω από το λειτουργικό σύστημα είναι να παρέχει για 10 συνεχόμενα χρόνια ενημερώνεις για κάθε smartphone. Προφανώς γνωρίζεις ήδη πως αν έχεις μια Android ή iOS συσκευή, κάποια στιγμή θα σταματήσεις να λαμβάνεις ενημερώνεις και θα χρειαστεί να αγοράσεις μια καινούργια συσκευή. Όπως συμβαίνει και με το Linux, το οποίο μπορείς να τρέξεις σε υπολογιστές που δεν έχουν καλά τεχνικά χαρακτηριστικά, έτσι και με το postmarketOS θα έχεις την δυνατότητα να έχεις ένα γρήγορο και αποτελεσματικό λειτουργικό σύστημα το οποίο θα σου παρέχει ενημερώσεις για τα επόμενα δέκα χρόνια.
Προτού όμως χαρείς, θα θέλαμε να σε ενημερώσουμε πως το postmarketOS βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης του και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έχεις ακόμα την δυνατότητα να το εγκαταστήσεις σε όποιο smartphone επιθυμείς.
5. PureOS/Librem
Το PureOS είναι το όνειρο που δεν κατάφερε ποτέ να πραγματοποιήσει το Ubuntu για τους χρήστες του. Το PureOS είναι ένα λειτουργικό σύστημα για desktop, mobile και tablet συσκευές. Το Ubuntu προσπάθησε να κάνει το ίδιο, αλλά δεν τα κατάφερε. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την Microsoft με τα Windows Phone.
Η εταιρεία που εστιάζει στην ασφάλεια και την ιδιωτικότητα με όνομα Purism είναι και αυτή που βρίσκεται πίσω από το PureOS. Δουλεύουν επίσης πάνω σε ένα καινούργιο smartphone το οποίο ονομάζεται Librem 5. Άσχετα με το PureOS, η διανομή μπορεί να τρέξει GNOME και KDE με Debian, Ubuntu, SUSE, Fedora και Arch Linux.
6. Ubuntu Touch από UBports
Το Ubuntu προσπάθησε να επεκτείνει το λειτουργικό του σύστημα και στις mobile συσκευές με το Ubuntu Touch, αλλά δυστυχώς απέτυχε. Η Canonical (γονική εταιρεία του Ubuntu) λανσάρισε ένα crowdfunding για 32 εκατομμύρια δολάρια, αλλά απέτυχε να τα μαζέψει όλα, συλλέγοντας το ποσό των 12 εκατομμυρίων μέσα από την καμπάνια της.
Μετά την αποτυχημένη καμπάνια της για να μαζέψει όλο το ποσό, η Canonical ξεκίνησε νέα συνεργασία με ορισμένους κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων για να λανσάρει το Ubuntu Phone της. Η ισπανική κατασκευάστρια εταιρεία bq έγινε η πρώτη εταιρεία που κυκλοφόρησε συσκευή με το Ubuntu Touch. Στην συνέχεια ακολούθησε τα ίδια βήματα και η κινέζικη κατασκευάστρια εταιρεία Meizu.
Δύο χρόνια και μερικά Ubuntu κινητά αργότερα, η Canonical επιτέλους αποφάσισε να σταματήσει το Mobile OS της. Ωστόσο, το UBPorts συνεχίζει να κρατάει το Ubuntu Touch ζωντανό. Με την υποστήριξη του UBPorts, το Ubuntu Touch έλαβε πρόσφατα και την OTA 9 ενημέρωση. Η λίστα με τις συσκευές που υποστηρίζουν το Ubuntu Touch μπορεί να βρεθεί εδώ.
7. /e/ (προηγουμένως γνωστό ως eelo)
Προηγουμένως γνωστό και ως eelo, το /e/ είναι ένα μη κερδοσκοπικό έργο που ξεκίνησε από τον προγραμματιστή του Mandrake Linux. Πρόκειται για μια Android διανομή και η ιδέα είναι να έχεις ένα λειτουργικό σύστημα ανοικτού-κώδικα το οποίο είναι ελευθερωμένο από την Google.
Το /e/ αντικαθιστά όλες τις υπηρεσίες της Google με τις δικές του υπηρεσίες και με μια υπόσχεση πως δεν θα σε παρακολουθήσει ή θα πουλήσει τα δεδομένα σου σε διαφημιστικές εταιρείες όπως η Google. Το /e/ βρίσκεται σε ενεργή ανάπτυξη και μπορεί να εγκατασταθεί ήδη σε μια μεγάλη γκάμα από συσκευές διαφόρων εταιριών. Μπορείς ακόμα να αγοράσεις διάφορες συσκευές από γνωστές εταιρείες που τρέχουν ως λειτουργικό σύστημα το /e/, και αυτός είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να υποστηρίξεις την ανάπτυξη του project.
LineageOS και Replicant (ανοικτού-κώδικα Android διανομές)
Τόσο το LineageOS όσο και το Replicant είναι ανοικτού-κώδικα Android διανομές. Με άλλα λόγια, μπορείς να τα αποκαλέσεις και ως custom ROMs.
Το LineageOS δημιουργήθηκε μετά το – αρκετά πιο διαδεδομένα και γνωστό – κλείσιμο του CyanogenMod. Το LineageOS είναι ουσιαστικά ένα fork του CyanogenMod.
Αν και το Replicant ιδρύθηκε το 2010 από μερικά γκρουπ που παρείχαν δωρεάν λογισμικά, πλέον χρησιμοποιεί τον κώδικα του LineageOS ως βάση. Μπορείς να δεις την λίστα με τις συσκευές που υποστηρίζονται από το Replicant εδώ.
Firefox OS [Δεν υπάρχει πλέον]
Θα αναφέρουμε το Firefox OS για λόγους ευγένειας προς την Mozilla, η οποία έχει καταφέρει να δημιουργήσει ορισμένα πολύ διαδεδομένα και έμπιστα λογισμικά και υπηρεσίες. Το Firefox OS λοιπόν ήταν ένα ανοικτού-κώδικα project από την Mozilla, την εταιρεία δηλαδή που έφτιαξε τον περιηγητή (browser) Mozilla Firefox. Το λειτουργικό σύστημα κατάφερε γρήγορα να δημιουργήσει μια μεγάλη τάση σε ένα μεγάλο κοινό, και κυρίως όταν η εταιρεία ανακοίνωσε πως τα smarphones που έτρεχαν το Firefox OS θα κόστιζαν από 25 δολάρια. Στόχος ήταν να εστιάσουν σε συγκεκριμένες ιδανικές αγορές, όπως την Βραζιλιάνικη και Ινδική αγορά.
Δυστυχώς, ωστόσο, ακόμα και το χαμηλό κόστος των συσκευών δεν μπόρεσε να κάνει το Firefox OS το Raspberry Pi των κινητών, και όπως το Tizen, έτσι και το Firefox OS δεν κατάφερε να κερδίσει στον πόλεμο των ZTE συσκευών. Η Mozilla σχεδιάζει να αλλάξει τον εστιασμό της από τις οικονομικές συσκευές και να εστιάσει στην εμπειρία του χρήστη.
Ποιο είναι το αγαπημένου σου mobile λειτουργικό σύστημα;
Έως και πριν λίγα χρόνια πιστεύαμε πως το Android δεν θα παραμείνει στην κορυφή, πως ένα άλλο λειτουργικό σύστημα θα πάρει την πρωτιά στην παγκόσμια αγορά των mobile λειτουργικών συστήματος, αλλά η Google συνεχίζει να είναι η κορυφαία εταιρεία στον mobile χώρο. Κάποιοι μάλιστα θα πίστευαν πως τα Windows Phone θα ξεπεράσουν το Android, αλλά δυστυχώς και αυτά με την σειρά τους απέτυχαν.
Ποιο mobile λειτουργικό σύστημα θεωρείς πως είναι η καλύτερη εναλλακτική του Android και του iOS και γιατί; Θεωρείς πως θα υπάρξει κάποια εταιρεία που θα βγάλει καλύτερο λειτουργικό σύστημα από το Android και το iOS και θα πάρει την πρωτιά στο μέλλον; Θα χαρούμε να ακούσουμε τις απόψεις σου στα σχόλια στο τέλος του άρθρου.
Πηγή [featured] φωτογραφίας: Mozilla in Europe / Flickr.
