Στη σημερινή εποχή, το Διαδίκτυο έχει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινή μας ζωή. Πλέον έχουμε πρόσβαση σε αυτό από κάθε συσκευή (κινητό, tablet, laptop, pc), κάτι που δεν συνέβαινε παλαιότερα. Στο διαδίκτυο μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε, από πλοήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέχρι να πληρώνουμε λογαριασμούς. Ωστόσο, οι κίνδυνοι που παραμονεύουν στο διαδίκτυο είναι πολλοί, με τους χάκερς που προσπαθούν να υποκλέψουν τα στοιχεία σου να είναι ολοένα και περισσότεροι. Για τον λόγο αυτό, σημαντική είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων μας και το πως μπορεί αυτή να επιτευχθεί.
Στο παρόν άρθρο σου παρουσιάζουμε μερικούς από τους τρόπους για να προστατευτείς όσο γίνεται, καθώς σερφάρεις στο διαδίκτυο.
1. Ενεργοποίησε την ιδιωτική περιήγηση
Πολλοί ιστότοποι χρησιμοποιούν cookies για να καταγράψουν τη διεύθυνση IP σου και να συλλέξουν πληροφορίες, για τη διαδικτυακή σου δραστηριότητα. Θεωρητικά τα cookies προορίζονται στο να κατανοηθούν οι προτιμήσεις μας και να μπορέσουν οι διάφοροι ιστότοποι να μας παρέχουν βελτιστοποιημένες υπηρεσίες ανάλογα με τις ανάγκες μας. Ωστόσο, πολλές φορές αυτά τα δεδομένα διαρρέονται σε τρίτα μέρη, για την δική τους έρευνα μάρκετινγκ, χωρίς την συγκατάθεσή μας.
Έτσι, για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, πολλά προγράμματα περιήγησης έχουν ενσωματώσει την λειτουργία της ιδιωτικής περιήγησης. Μεταξύ αυτών ο Internet Explorer, το Google Chrome και ο Mozilla Firefox. Με απλά λόγια μπορείς να αποτρέψεις την αποθήκευση cookies (καθώς και άλλες λεπτομέρειες, όπως το ιστορικό περιήγησης και τα προσωρινά αρχεία Διαδικτύου) από ιστότοπους. Με αυτό τον τρόπο, μειώνεται ο κίνδυνος για την μη εξουσιοδοτημένη συλλογή πληροφοριών σου στο διαδίκτυο. Η ενεργοποίηση της ιδιωτικής λειτουργίας στο πρόγραμμα περιήγησής σου, θα πρέπει να είναι η πρώτη σου γραμμή άμυνας κατά την περιήγηση στο διαδίκτυο.
2. Απόκρυψη της διεύθυνσης IP σου
Η διεύθυνση IP σου φαίνεται στους ιστότοπους που επισκέπτεσαι, έτσι εξακολουθείς να μπορεί να παρακολουθείσαι (για παράδειγμα, από τον πάροχο υπηρεσιών Διαδικτύου σου) με βάση τη διεύθυνση IP σου. Εάν θέλεις ακόμα πιο ασφαλή περιήγηση, σκεψου να χρησιμοποιήσεις διακομιστές μεσολάβησης ιστού, όπως το HideMyAss ή το ανοιχτό δίκτυο / πρόγραμμα περιήγησης Tor.
Κατά κάποιο τρόπο, η διεύθυνση IP σου μοιάζει με το δακτυλικό σου αποτύπωμα στο διαδικτυακό σύμπαν. Οι υπηρεσίες HideMyAss και Tor, την κρύβουν καλά, ώστε να μην αφήνεις κανένα αποτύπωμα πίσω σου, ανεξάρτητα από το ποιους ιστότοπους επισκέπτεσαι.
Λάβε υπόψη ωστόσο, ότι ορισμένοι από αυτούς τους διακομιστές μεσολάβησης ιστού έχουν αμφισβητούμενες πολιτικές ασφαλείας. Έτσι, ενδέχεται να έχουν πρόσβαση στα ίδια δεδομένα που θέλεις να κρατήσεις απόρρητα. Για αυτό τον λόγο, θα χρειαστεί να κάνεις τη δική σου έρευνα πριν τα χρησιμοποιήσεις.
3. Προστασία των προσωπικών δεδομένων: Θυμήσου να αποσυνδεθείς
Σύμφωνα με το Business Insider, το Facebook μπορεί να παρακολουθεί τη διαδικτυακή δραστηριότητα των χρηστών που παραμένουν συνδεδεμένοι στον λογαριασμό τους στο Facebook. Αυτό σημαίνει ότι εάν αφήσεις ανοιχτή μια καρτέλα Facebook στο πρόγραμμα περιήγησής σου, καθώς σερφάρεις σε άλλες ιστοσελίδες, οι ιστοσελίδες που περιέχουν το κουμπί «Μου αρέσει» στο Facebook, μπορούν να παρακολουθούν και να ταξινομούν δεδομένα σχετικά με τις δραστηριότητές σου (ακόμα κι αν δεν κάνεις κλικ). Αυτό πλέον μπορεί να γίνει και μέσω του user ID του Facebook, και όχι μέσω cookies όπως γινόταν παλαιότερα. Συμπεραίνεται λοιπόν ότι εφόσον ο λογαριασμός σου στο Facebook, μπορεί να συνδεθεί μέσω οποιασδήποτε συσκευής στο διαδίκτυο, μπορεί να παρακολουθήσει την διαδικτυακή σου δραστηριότητα σε διάφορες πλατφόρμες.
Γίγαντες του Διαδικτύου, όπως Facebook, Amazon και Google έχουν τεράστια έσοδα από τις διαφημίσεις. Έτσι, οι πληροφορίες που συλλέγουν από εμάς είναι ανεκτίμητες για τις στρατηγικές τους. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με το πώς μπορούν να μας κλέψουν διακριτικά το απόρρητό προς όφελός τους. Είναι απαραίτητο λοιπόν να κάνεις αποσύνδεση, όταν δεν χρησιμοποιείς τις πλατφόρμες, όπως το Facebook ή το Google.
4. Κάνε αναζήτηση το όνομα σου στο Google σε τακτά διαστήματα
Το να ψάξεις το όνομα σου στο Google, είναι κάτι πολύ πρακτικό, ώστε να λάβεις πληροφορίες σχετικά με το απόρρητο σου στο Διαδίκτυο. Ο καθένας μπορεί να δημοσιεύσει οτιδήποτε στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων αρνητικών ή κακόβουλων πληροφοριών. Έτσι, είναι σημαντικό να έχουμε επίγνωση αν έχει ειπωθεί κάτι αναληθές για εμάς στο διαδίκτυο. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε με μια απλή αναζήτηση. Ακόμα, υπάρχει τρόπος να λάβεις ειδοποιήσεις όποτε κάποιος αναφέρει το όνομα σου στο διαδίκτυο, μέσω email, με τη χρήση του Google Alerts.
Προστασία των προσωπικών δεδομένων: Χρήση του Google Alerts
Άνοιξε την πλατφόρμα του Google Alerts και δοκίμασε να πληκτρολογήσεις το όνομα σου στο πεδίο της αναζήτησης. Όρισε τη συχνότητα που θέλεις να πραγματοποιείται αναζήτηση, τις πηγές της αναζήτησης (ιστότοποι ειδήσεων, ιστολόγια κ.λπ.), την περιοχή κ.λπ. Πιθανώς θα υπάρχουν και άλλοι με το ίδιο όνομα, οπότε ίσως χρειαστεί να ψάξεις στα αποτελέσματα για να βρεις κάτι που αφορά εσένα.
Τι να κάνω μετά;
Σε περίπτωση που βρεις κάποιον ιστότοπο που δημοσιεύει ορισμένες από τις προσωπικές σου πληροφορίες:
1. Επικοινώνησε με τους κατόχους του ιστότοπου για να αφαιρέσουν το περιεχόμενο. Η Google δεν έχει λόγο για το περιεχόμενο που τοποθετούν οι webmasters στους προσωπικούς τους ιστότοπους, επομένως πρέπει να αναφέρεις το αίτημά σου στον κάτοχο του ιστότοπου.
2. Εάν ο webmaster καταργήσει το περιεχόμενο, αλλά εξακολουθείς να το βλέπεις στα αποτελέσματα αναζήτησης της Google, θα πρέπει να συνδεθείς στον λογαριασμό σου Google και να υποβάλεις αίτημα κατάργησης, μέσω του εργαλείου κατάργησης δημόσιας διεύθυνσης URL της Google.
3. Εάν ο webmaster δεν ανταποκρίνεται ή δεν θέλει να κάνει αυτό που ζήτησες, μπορείς να ζητήσεις από την Google να μην εμφανίζει τη σελίδα με τα στοιχεία σου στα αποτελέσματα αναζήτησης. Ωστόσο, ένα τέτοιο αίτημα κατάργησης δεσμεύεται από τις πολιτικές κατάργησης της Google και επομένως δεν είναι εγγυημένο. Δες τις οδηγίες που παρέχονται από την Google εδώ, εάν θέλεις να αφαιρέσεις κάποιο περιεχόμενο από τη μηχανή αναζήτησής της.
5. Προστασία των προσωπικών δεδομένων: Μείνετε ενημερωμένοι για τις πολιτικές απορρήτου
Οι περισσότεροι ιστότοποι που επισκέπτεσαι έχουν διαθέσιμες πολιτικές απορρήτου. Σε αυτές υποδεικνύονται ποιες πληροφορίες συλλέγουν από τον υπολογιστή σου και σε ποιον θα τις κοινοποιήσουν. Επειδή αυτές οι πολιτικές είναι συνήθως μακροσκελείς και γεμάτες ορολογία, οι άνθρωποι συνήθως δεν τις διαβάζουν καθόλου.
Οι περισσότεροι χρήστες, εσφαλμένα υποθέτουν ότι η πολιτική απορρήτου ενός ιστότοπου που επισκέπτονται, είναι συνώνυμο με την προστασία των προσωπικών δεδομένων τους. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι ιστότοποι, στην πολιτική απορρήτου τους διευκρινίζουν ότι θα υπερασπιστούν τους επισκέπτες τους σε περίπτωση που το απόρρητο τους διαρρεύσει. Έτσι, προετοιμάζουν τον χρήστη ότι το απόρρητο του είναι εκτεθειμένο κατά την περιήγησή του στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε σχετικά με αυτό το θέμα, ένας χρήστης του Διαδικτύου θα χρειαστεί κατά μέσο όρο 244 ώρες τον χρόνο για να μπορέσει να διαβάσει τις πολιτικές απορρήτου των ιστότοπων που επισκέπτεται. Έτσι, είναι αυτονόητο ότι κανένας χρήστης δεν πρόκειται να διαθέσει τόσες ώρες για αυτό τον σκοπό. Αυτό δείχνει ότι είναι εκτεθειμένος κατά την περιήγησή του στο διαδίκτυο, μην ξέροντας πως θα χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες του.
Είναι σημαντικό ωστόσο, να προσπαθείς να διαβάζεις τουλάχιστον τις πολιτικές απορρήτων των ιστότοπων που πραγματοποιείς τραπεζικές συναλλαγές, π.χ. για να αγοράσεις κάτι μέσω του διαδικτύου.
Τι να προσέξεις;
Αν αποφασίσεις να διαβάσεις κάποια πολιτική απορρήτου, ενός ιστότοπου, τα πράγματα τα οποία πρέπει να δώσεις ιδιαίτερη σημασία είναι τα ακόλουθα:
Ποιος θέλει τις πληροφορίες σου και ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτές;
Γιατί θέλουν τις πληροφορίες σου;
Που θα χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες σου;
Πού θα αποθηκευτούν οι πληροφορίες σου;
Πότε θα χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες σου και μετά από πόσο καιρό θα διαγραφούν;
Όταν συναντήσεις κάποιον ιστότοπο, με τις πολιτικές απορρήτου του οποίου δεν συμφωνείς, σκέψου αν πραγματικά χρειάζεται να τον χρησιμοποιείς. Έτσι, αν όντως τον χρειάζεσαι, φρόντισε να είσαι συντηρητικός/ή για αυτά που αποκαλύπτεις για εσένα, κατά την περιήγησή σου σε αυτόν.
6. Χρησιμοποιήστε την ιστοσελίδα StartPage αντί της Google
Εάν ανησυχείς για το ότι η Google παρακολουθεί τις αναζητήσεις σου και δημιουργεί ένα προφίλ για όλες τις διαδικτυακές σου δραστηριότητες, ακόμη και όταν χρησιμοποιείς διακομιστή μεσολάβησης ιστού, δοκίμασε την ιστοσελίδα StartPage η οποία έχει έδρα την Ολλανδία και περηφανεύεται ότι είναι η “πιο ιδιωτική μηχανή αναζήτησης στον κόσμο”.
Η ιστοσελίδα StartPage έχει καταστήσει σαφές στη δήλωση απορρήτου της, ότι δεν καταγράφει διευθύνσεις IP ούτε παρακολουθεί τις αναζητήσεις. Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να λαμβάνει αποτελέσματα αναζήτησης από την Google. Ωστόσο λειτουργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ εσού και της Google, ώστε να παραμείνεις ανώνυμος/η στη διαδικασία.
Εάν διαθέτεις iPhone, iPod Touch ή iPad με iOS 4.3 ή μεταγενέστερη έκδοση, μπορείς επίσης να πραγματοποιήσεις λήψη της εφαρμογής αναζήτησης StartPage για τις ανάγκες περιήγησής σου. Η έκδοση για τις συσκευές Android βρίσκεται υπό κατασκευή και δεν είναι ακόμα διαθέσιμη.
7. Προστασία των προσωπικών δεδομένων: Κάνεις πολλά Check in
Τα συχνά check-in θέτουν σε κίνδυνο το απόρρητό σου στο διαδίκτυο και σε καθιστά εύκολο στόχο για τους επιτήδιους. Οι υπηρεσίες που βασίζονται στην τοποθεσία που παρέχονται από το Facebook, το Instagram, σου επιτρέπουν να δημοσιεύσεις πού βρίσκεσαι. Αν δημοσιεύεις που βρίσκεσαι την κάθε στιγμή είναι εύκολο για κάποιον να καταγράψει την ρουτίνα σου και να προσπαθήσει ακόμα και να σε διαρρήξει, ειδικά αν δείξεις ότι βρίσκεσαι σε διακοπές.
Σημαντικό είναι να κατανοήσεις ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρόλο που έχουν σκοπό να μοιραστείς πράγματα με τους φίλους σου, πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και με γνώμονα την ασφάλεια σου.
8. Αποκάλυψη πληροφοριών τοποθεσίας
Πολλές φορές δεν υπάρχει κάτι που να μπορείς να κάνεις για να μην αποκαλυφτεί η τοποθεσία σου στο διαδίκτυο. Αν έχεις μια κινητή συσκευή που συνδέεται στο διαδίκτυο είναι πολύ εύκολο να φανεί η τοποθεσία σου. Η τεχνολογία που εμπλέκεται στις υπηρεσίες εφαρμογών που βασίζονται στην τοποθεσία, είναι το GeoTagging, το οποίο εντοπίζει την τοποθεσία σου μέσω του Παγκόσμιου Συστήματος Εντοπισμού Θέσης (GPS).
Αυτό το χαρακτηριστικό είναι σχεδόν ένα εγγενές μέρος πολλών από τις ψηφιακές συσκευές μας σήμερα. Τα δεδομένα τοποθεσίας σου μπορούν να καταγραφούν, μαζί με άλλες λεπτομέρειες. Κάποιες από αυτές είναι ημερομηνία, ώρα, ρυθμίσεις κάμερας κ.λπ., στα δεδομένα EXIF, που είναι αποθηκευμένα στην εικόνα. Μπορείς να βεβαιωθείς για αυτό, μεταβαίνοντας στις ιδιότητες των φωτογραφιών που τράβηξες με το smartphone σου. Εκεί θα βρεις τις συντεταγμένες GPS του σημείου που τραβήχτηκε η φωτογραφία. Πληκτρολόγησε τους αριθμούς στους Χάρτες Google και θα δεις την ακριβή τοποθεσία από όπου τράβηξες μια φωτογραφία!
Ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων: Ενσωματωμένες πληροφορίες
Αυτές οι εικόνες, όταν ανεβαίνουν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης π.χ. Instagram, Flickr, Facebook, μπορούν να ληφθούν από άγνωστους. Σε αυτές, περιλαμβάνονται οι ιδιότητες, οι πληροφορίες τοποθεσίας και η χρονική στιγμή που λήφθηκαν. Για τον λόγο αυτό είναι καλό να έχεις κλειστή την τοποθεσία, καθώς λαμβάνεις φωτογραφίες με το smartphone σου.
9. Προσοχή στα ανοιχτά σημεία πρόσβασης Wi-Fi
Από προεπιλογή, τα ανοικτά Wi-Fi σε δημόσιους χώρους δεν έχουν κρυπτογράφηση. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος κοντά στην τοποθεσία σου, μπορεί να καταγράψει δεδομένα που μεταδίδεις στο διαδίκτυο. Μεταξύ αυτών, κωδικοί πρόσβασης, τραπεζικοί λογαριασμοί και email.
Η καλύτερη πρόληψη για αυτό, είναι να μη συνδέεσε σε ανοικτά Wi-Fi, σε καφετέριες, κ.λπ. Καταρχάς, δεν γνωρίζεις αν το ασύρματο ίντερνετ παρέχεται από το κατάστημα ή αν ένας χάκερ έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο με το όνομα του καταστήματος , ώστε να υποκλέψει τις πληροφορίες σου. Ακόμα, όπως αναφέραμε παραπάνω, κατά την χρήση ανοικτών Wi-fi η προστασία των δεδομένων σου βρίσκεται υπό κίνδυνο.
Προστάτευσε τον εαυτό σου
Αν δεν έχεις άλλη επιλογή, καλό θα ήταν να ακολουθήσεις τα παρακάτω, κατά την περιήγηση σου σε δημόσια Wi-Fi:
- Απενεργοποίησε την κοινή χρήση αρχείων στη συσκευή ή τον υπολογιστή σου.
- Απέφυγε να συνδεθείς σε ιστότοπους που θα πρέπει να δώσεις κωδικούς (π.χ. ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, email κ.λπ.).
- Εάν στείλεις μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κρυπτογράφησέ τα με SSL (Secure Sockets Layer) ή TSL (Transport Layer Security).
- Φροντίστε να συνδεθείς σε ασφαλή δίκτυα (διευθύνσεις που ξεκινούν με “https”).
- Για να έχεις την καλύτερη δυνατή ασφάλεια, χρησιμοποίησε ένα VPN.
